สื่อกลางในการส่งข้อมูล
สื่อกลาง (Media) คือ ตัวกลางในการแลกเปลี่ยนที่ทำหน้าที่ส่งผ่านข้อมูลข่าวสารจากผู้ส่งไปยังผู้รับ ไปยังจากผู้รับไปยังผู้ส่ง มี 2 แบบ
สื่อแบบใช้สาย(Guided media)
1.1 สายคู่บิดเกลียว
1.2 สายโคแอกเชียล
1.3 สายใยแก้วนำแสง
สายคู่บิดเกลียว (Twisted-Pair Cable)
เป็นสายทองแดงที่มีฉนวนหุ้ม 2 เส้น นำมาพันกันเป็นเกลียว ใช้กัน แพร่หลายในระบบโทรศัพท์ มีความเร็วในการส่งข้อมูล 10 Mbps และส่งได้ในระยะทาง 1 mile สายคู่บิดเกลียว มี 2 ประเภท คือ
สายคู่บิดเกลียวแบบไม่มีชิลด์ (Unshielded Twisted Pair; UTP)
สายคู่บิดเกลียวแบบมีชิลด์ (Shielded Twisted Pair; STP)
ข้อดี
1. ราคาถูก
2. มีความยืดหยุ่นในการใช้งาน
3. ติดตั้งง่ายและมีน้ำหนักเบา
ข้อเสีย
1. ถูกรบกวนจากสัญญาณ ภายนอกได้ง่าย
2. ระยะทางจำกัด
สายโคแอกเซียล (Coaxial Cable)
มักเรียกสั้นๆ ว่าสายโคแอก ประกอบด้วยลวดทองแดงอยู่ตรงกลาง หุ้มด้วยฉนวนพลาสติก 1 ชั้น แล้วจึงหุ้มด้วยทองแดงที่ถักเป็นแผ่น แล้วหุ้มภายนอกอีกชิ้นหนึ่งด้วยฉนวน ใช้ในระบบโทรทัศน์ และวิทยุ
ข้อดี
มีประสิทธิภาพ และความต้านทานต่อการรบกวนสูง
สามารถส่งข้อมูลได้ไกลกว่า สายส่งข้อมูลแบบ Twisted pair
สามารถส่งได้ทั้งเสียง สัญญาณวิดีโอ และข้อมูล
ข้อเสีย
ราคาแพงกว่าสายส่งข้อมูลแบบ Twisted pair
ค่าใช้จ่ายในการติดตั้งมีราคาสูง กว่าสายส่งข้อมูลแบบ Twisted pair
จำกัดจำนวนของการเชื่อมต่อ
ระยะทางจำกัด
สายใยแก้วนำแสง (Fiber Optical Cable)
ประกอบด้วยเส้นใยที่ทำมาจากใยแก้ว 2 ชนิด ชนิดหนึ่งจะอยู่ที่แกนกลาง ส่วนอีกชนิดหนึ่งอยู่ที่ด้านนอก ซึ่งใยแก้วทั้งสองนี้จะมีดัชนีการสะท้อนแสงต่างกัน ทำให้แสงซึ่งถูกส่งออกมาจากปลายด้านหนึ่งสามารถส่งผ่านไปยังอีกด้านหนึ่ง โดยที่ไม่ผ่านออกไปยังผิวด้านนอกของเส้นใยได้
ใช้สำหรับส่งข้อมูลที่ต้องการความเร็วสูง มีข้อมูลที่ต้องการส่งจำนวนมาก และในสภาพแวดล้อมที่มีสัญญาณไฟฟ้ารบกวนมาก ความเร็วในการส่งข้อมูล 1 Gbps ระยะทางในการส่งข้อมูล 20-30 ไมล์
ข้อดี
ส่งข้อมูลด้วยความเร็วสูง
ไม่มีการรบกวนทางแม่เหล็กไฟฟ้า เหมาะกับสภาพแวดล้อม เช่น
โรงพยาบาล สถานีโทรทัศน์
ส่งข้อมูลได้ในปริมาณมาก
ข้อเสีย
มีราคาแพงกว่าสายส่งข้อมูล 2 แบบแรก
ต้องใช้ความชำนาญในการติดตั้ง มากกว่าสายส่งข้อมูลแบบอื่น ๆ
มีค่าใช้จ่ายในการติดตั้ง สูงกว่า 2 แบบแรก
สื่อแบบไร้สาย (Unaided media)
# คลื่นไมโครเวฟ
# คลื่นวิทยุ
# สัญญาณดาวเทียม
# อินฟาเรด
# Blue Tooth
# Wi-fi
# Wi-max
คลื่นไมโครเวฟ (Microwave)
การส่งคลื่นเป็นแบบเส้นสายตา (line of sight) สามารถส่งได้ไกล 20-30 ไมล์ ถ้าต้องการส่งให้ไกลกว่าต้องมี สถานีถ่ายทอดสัญญาณไมโครเวฟ (Microwave Relay Station)
ข้อดี
ไม่มีปัญหาเรื่องวางสายเคเบิล
นิยมใช้ในเครือข่ายไม่ไกลนัก
ราคาถูกกว่าเช่าสายใยแก้วของระบบโทรศัพท์
ข้อด้อย
การส่งสัญญาณถูกรบกวนได้ง่ายจากคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า จากสภาพภูมิอากาศ
ค่าติดตั้งเสาและจานส่งมีราคาแพง
ระบบดาวเทียม (Satellite system)
ดาวเทียมสื่อสารทำงานได้ผล ดาวเทียมสื่อสารต้องเสมือนหยุดอยู่กับที่เมื่อเทียบกับตำแหน่งบนโลก กล่าวคือดาวเทียมจะต้องหมุนเท่ากันกับโลกหมุนรอบตัวเองในระยะความสูงจากพื้นโลก 35,00
กิโลเมตร เรียกว่า ดาวเทียมแบบวงโคจรสถิตย์ ดาวเทียมสองดวงใช้แถบความถี่เดียวกันอยู่ใกล้กันไม่ได้ คลื่นความถี่จะแทรกกัน จะต้องห่างกันมากกว่า 3-4 องศาซึ่งขึ้นกับย่านความถี่ในปัจจุบันได้มีการนำดาวเทียมแบบวงโคจรต่ำ (low earth orbiting satellite : LEOS) มาใช้งาน ดาวเทียมแบบนี้มีรัศมีวงโคจรเพียง 520-1,600 กิโลเมตรจากผิวโลก ใช้เวลาในการโคจรรอบโลกรอบหนึ่งเพียง 90 – 100 นาที ซึ่งประหยัดค่าใช้จ่ายมากกว่า
การใช้ประโยชน์จากดาวเทียมในปัจจุบัน
1. การแพร่ภาพโทรทัศน์ โดยการส่งสัญญาณแบบ Broadcasting
2. โทรศัพท์ทางไกล ใช้เชื่อมโยงระหว่างชุมสายโทรศัพท์แบบจุดต่อจุด ซึ่งราคาถูกกว่าการเช่าสายใยแก้วนำแสง
3. เครือข่ายธุรกิจส่วนบุคคล (Private Business Networks)โดยใช้ระบบสถานีภาคพื้นดินขนาดเล็ก ที่เรียกว่า VSAT
(Very Small Aperture Terminal)
ข้อดี
ส่งสัญญาณไปทุกจุดของโลกได้
ค่าใช้จ่ายในการบริการไม่ขึ้นกับระยะทางที่ห่างจากสถานีบริการภาคพื้นดิน
ข้อเสีย
อาจถูกกระทบเพราะสภาพอากาศ
มีอัตราการหน่วงของข้อมูลจากเวลาจริง (Delay Time)
ค่าบริการสูง
แสงอินฟราเรด (Infrared)
หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า คลื่นความถี่สั้น (Millimeter waves) เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่อยู่ในระหว่างแสงที่ตามองเห็น ลำแสงอินฟราเรดเดินทางเป็นเส้นตรง ไม่สามารถผ่านวัตถุทึบแสง และสามารถสะท้อนแสงในวัสดุผิวเรียบได้เหมือนกับแสงทั่วไป ใช้มากในการสื่อสารระยะใกล้ เช่น รีโมทคอนโทรลของเครื่องรับโทรทัศน์ ปัจจุบันถูกพัฒนาใช้ในการสื่อสารไร้สายสำหรับเครือข่ายเฉพาะบริเวณ
ข้อดี
สร้างได้ง่าย ราคาถูก และมีความปลอดภัยในการส่งข้อมูลดีกว่าคลื่นวิทยุ
ข้อเสีย
ไม่สามารถผ่านวัตถุทึบแสงได้
คลื่นวิทยุ (Radio wave)
เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในแถบความถี่ตั้งแต่ 30 MHz - 1 GHz ต่างกับคลื่นไมโครเวฟตรงที่สามารถเดินทางได้รอบทิศทาง ความถี่ของสัญญาณสูงดังนั้นจึงมี bandwidth กว้าง สามารถส่งข้อมูลด้วยอัตราส่งสูง 100-400 Kbps และสามารถใช้ช่องสัญญาณหนึ่งสำหรับหลายสถานี เมื่อมีการชนกันของสัญญาณข้อมูลจะใช้วิธี CSMA (Carrier SenseMultiple Access)
ระยะทางการส่งได้ไกล 30 กิโลเมตร ถ้ามีเครื่องทวนสัญญาณจะส่งได้ไกลถึง 500 กิโลเมตร
ข้อดี
สามารถส่งข้อมูลได้แบบไร้สายและสร้างเครือข่ายได้กว้างไกล การติดตั้งไม่ยุ่งยากเนื่องจากใช้อุปกรณ์น้อย
ข้อเสีย
ความปลอดภัยของข้อมูลมีน้อยจึงควรมีการเข้ารหัสข้อมูล และคลื่นวิทยุอาจถูกรบกวนได้ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและสภาพภูมิอากาศต่าง ๆ
วิทยุเซลลูลาร์ (Cellular radio)
มีชื่อเรียกอีกอย่างอื่น ได้แก่ โทรศัพท์เคลื่อนที่ โทรศัพท์มือถือ
เป็นการใช้คลื่นวิทยุในการรับ-ส่งเสียงสนทนาหรือข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์
Bluetooth
BLUETOOTH คือ ระบบสื่อสารของอุปกรณ์อิเล็คโทรนิคแบบสองทาง ด้วยคลื่นวิทยุระยะสั้น (Short-Range Radio Links) โดยปราศจากการใช้สายเคเบิ้ล หรือ สายสัญญาณเชื่อมต่อ และไม่จำเป็นจะต้องใช้การเดินทางแบบเส้นตรงเหมือนกับอินฟราเรด ซึ่งถือว่าเพิ่มความสะดวกมากกว่าการเชื่อมต่อแบบอินฟราเรด ที่ใช้ในการเชื่อมต่อระหว่างโทรศัพท์มือถือ กับอุปกรณ์ ในโทรศัพท์เคลื่อนที่รุ่นก่อนๆ และในการวิจัย ไม่ได้มุ่งเฉพาะการส่งข้อมูลเพียงอย่างเดียว แต่ยังศึกษาถึงการส่งข้อมูลที่เป็นเสียง เพื่อใช้สำหรับ Headset โทรศัพท์มือถือด้วย
ไว-ไฟ (Wi-Fi)
ไว-ไฟ (Wi-Fi) Wi-Fi หรือ Wireless Fidelity คือ เทคโนโลยีการเชื่อมคอมพิวเตอร์หรือ PDA ต่อเข้ากับเครือข่าย LAN (Local Area Network) โดยการใช้คลื่นวิทยุเป็นตัวส่งสัญญาณเพื่อใช้ในการรับส่งข้อมูล ลักษณะของ wireless ไม่ใช่ wire line การเชื่อมต่อลักษณะนี้โดยมากในปัจจุบันจะใช้เทคโนโลยี Wireless LAN 802.11b ซึ่งสามารถรับส่งข้อมูลด้วยความเร็วสูงสุด 11 Mbps ซึ่งนับว่าสูงมาก สูงกว่าการต่ออินเตอร์เน็ทตามบ้านแบบเทียบกันไม่
ไว-แมกซ์ (Wi-MAX)
ไว-แมกซ์ ย่อมาจาก Worldwide InterOperability for Microwave Access เป็นเทคโนโลยีการสื่อสารไร้สาย ระดับบรอดแบรนด์บนมาตรฐาน IEEE 802.16 โดยสามารถส่งข้อมูลกระจายสัญญาณจากจุดหนึ่งไปยัง
หลายจุดได้พร้อมๆกัน
